Schilderen uit noodzaak

Alsof het zoeken vinden is geworden. Zo stevig staan de beelden van Ronald Zuurmond ineens in de verf. Robuust, overtuigd, de verf is beeld geworden. En dan meteen maar stevig ook. Zuurmond laat bij Metis nieuwe schilderijen zien die meer dan tot nu toe het geval was een onmiskenbare voorstelling hebben. Ballonnen, vlaggen, een hond, kindertjes met lampionnen, een kind met een aapje op de arm, kinderen met doodshoofden als masker. Zo concreet en figuratief heeft hij nog nooit geschilderd. Zijn schilderijen waren altijd een zoektocht in de verf. Laag over laag, soms ook weer weggeveegd. Zorgvuldig van opbouw: een ingreep hier leidde tot een verandering in de andere hoek. Een geschilderde ruimte en daarin de contouren van een voorstelling: net voldoende om het te laten lijken op wat we kennen (planten, een tafel, een kralengordijn), voldoende abstract ook om het beeld te laten vervluchtigen, om het niet belangrijker te laten zijn dan het schilderen en de verf.

Dat etherische heeft hij in zijn recente werk afgelegd. Hij pakt door, zonder terughoudendheid, zonder schroom. Behalve contour krijgt de voorstelling nu ook massa en volume en wordt zo een stevige vorm van figuratie. Het geschilderde beeld is geen suggestie meer van iets uit de zichtbare werkelijkheid, het beeld staat stevig in het geschilderde vlak en vertelt zijn eigen verhaal. Het is vlees en bloed geworden.

En welk verhaal het vertelt? Dat is aan de kijker, zo veel is duidelijk. In de woorden van Ronald Zuurmond: “Ik schilder niet wat ik mij herinner, ik schilder tot ik mij herinner.” Hij vertelt nooit iets wat hij gezien heeft. Hij schildert, volgt de wetmatigheden van zo’n proces en probeert zo te raken aan iets wat hij beleeft, iets wat door het schilderen beleefd kan worden. Iets wat een eigen vanzelfsprekendheid heeft en zo maar, zonder bedoeling van buitenaf, uit de verf geboren wordt. Dat geldt nog steeds, ook nu het beeld veel figuratiever is. Zelfs als hij een klassieke aanleiding kiest. Het mooie doek van een kind met een aapje op de arm is gemaakt naar analogie van een schilderij van de 17^e-eeuwer Anthony van Dijck. En toch, al schilderend ontdekt Zuurmond zijn kind met aap en krijgt het een eigen identiteit. In vrijheid van interpretatie, zonder last van een al te letterlijke verwijzing. Uiteindelijk gaat het deze rasschilder altijd om een evenwicht tussen verf en voorstelling, tussen materie en geest. Want dat blijft.

Ronald Zuurmond, een schilder omdat hij niet anders kan, blijft een zoeker naar betekenis. Uit aarzeling en nieuwsgierigheid. Een zoeker die het in het schilderen vindt.

Ronald Zuurmond: Bitterzoet

t/m 5 oktober bij galerie Metis, Amsterdam

info: 020-6389863 of www.metis-nl.com

prijzen van € 3050 tot € 11.000

Gepubliceerd in Het Financieele Dagblad, bijlage Persoonlijk, 20 september 2008